Quán triệt tinh thần đó, những năm qua công tác an toàn vệ sinh thực phẩm trên địa bàn huyện Thăng Bình đã được cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị quan tâm: hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn khá đồng bộ, đầy đủ, kịp thời; công tác vận động, tuyên truyền, giáo dục tạo sự chuyển biến về hành vi an toàn thực phẩm được đẩy mạnh; nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhà quản lý, người sản xuất kinh doanh, người tiêu dùng đã có sự chuyển biển tích cực; công tác quản lý nhà nước, Ban Chỉ đạo liên ngành an toàn thực phẩm được thành lập ở huyện và xã. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị- xã hội thông qua các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư” và “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị thông minh” đã vận động hội viên, đoàn viên và toàn thể nhân dân thực hiện nghiêm túc các quy định về an toàn thực phẩm; đồng thời phát huy vai trò giám sát, phản biện, tố giác các hành vi sai phạm an toàn thực phẩm. Nhờ vậy, số vụ ngộ độc, số người chết do ngộ độc thực phẩm trên địa bàn huyện được hạn chế thấp nhất.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác bảo đảm an toàn thực phẩm còn bộc lộ một số bất cập, hạn chế: Hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước, ban chỉ đạo liên ngành hoạt động chưa mạnh; sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể chính trị- xã hội kết quả chưa cao. Trên địa bàn vẫn còn tổ chức, bộ phận người sản xuất, kinh doanh thực phẩm chưa tuân thủ hoặc tuân thủ không nghiêm quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn thực phẩm; vẫn còn một số cơ sở vi phạm, trong đó chủ yếu chưa xác nhận kiến thức vệ sinh ATTP, chưa có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, ghi nhãn sản phẩm chưa đầy đủ, bảo quản thực phẩm không đúng quy định, hàng hóa hết hạn sử dụng, không niêm yết giá hàng hóa hoặc niêm yết giá không rõ ràng…
Đoàn kiểm tra liên ngành về ATTP của tỉnh Quảng Nam
kiểm tra một số cơ sở sản xuất kinh doanh tại Thăng Bình
Theo số liệu thống kê, mỗi năm ở nước ta ước tính có khoảng 150.000 người bị mắc ung thư nhưng điều đáng lưu tâm là 35% số người này có liên quan đến sử dụng thực phẩm bẩn, hoặc nhiễm hóa chất độc hại. Để giải quyết vấn đề này, Đảng đã có chủ trương, Nhà nước đã ban hành chính sách thực thi: Bộ máy quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm các cấp được kiện toàn, khắc phục cơ bản những chồng chéo trong trách nhiệm quản lý nhà nước giữa các bộ quản lý chuyên ngành. Công tác kiểm tra tiếp tục được đẩy mạnh và triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, chuyển mạnh sang kiểm tra đột xuất, có trọng tâm. Việc công khai các cơ sở vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng được thực hiện thường xuyên. Công tác truyền thông tiếp tục được đẩy mạnh và duy trì thường xuyên, các hình thức tuyên truyền được đa dạng hóa đã tác động tốt trong việc thay đổi hành vi bảo đảm an toàn thực phẩm. Kịp thời đưa ra cảnh báo và xử lý các trường hợp, sự cố mất an toàn thực phẩm, thông tin kịp thời đến người tiêu dùng. Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Công Thương xây dựng trình ban hành một số chính sách hỗ trợ, tạo động lực cho người dân, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nông sản thực phẩm an toàn…
Những hành động quyết liệt đó, đã nói lên một điều: an ninh, an toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề sống còn, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Tuy nhiên, nếu không bắt đầu từ mỗi người, gia đình thì công tác này vẫn thiếu bền vững. Là người sản xuất mọi người phải hết sức tuân thủ hướng dẫn sử dụng phân bón, hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc thú y trong sản xuất đúng quy định, quy trình; kiên quyết không sử dụng hóa chất, phụ gia ngoài danh sách cho phép. Nếu tất cả mọi người đều sản xuất ra hàng “sạch” thì thị trường sẽ khó có hàng “bẩn”. Là người lưu thông, mọi người hãy nói không với việc buôn bán những mặt hàng không rõ nguồn gốc, chất lượng không đảm bảo. Tốt nhất, hãy đặt vị trí của mình là người tiêu thụ sản phẩm khi là người lưu thông hàng hóa ra thị trường.
Thời gian đến, để đảm bảo công tác an ninh, an toàn thực phẩm trên địa bàn, vì chất lượng cuộc sống của cộng đồng và sự phát triển của địa phương, cả hệ thống chính trị cần quan tâm thực hiện các giải pháp:
Trước hết, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, cung cấp thông tin về bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm. Kịp thời thông tin các chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, chất lượng cao, các cơ sở vi phạm, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh, an toàn thực phẩm tới đoàn viên, hội viên và người dân; tăng cường vai trò, trách nhiệm giám sát, phản biện xã hội trong lĩnh vực an ninh, an toàn thực phẩm. Trong triển khai, giám sát công tác bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm, các cấp ủy, chính quyền cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo. Đưa các mục tiêu, chỉ tiêu về an ninh, an toàn thực phẩm vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị để tổ chức thực hiện. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, xác định trách nhiệm và hành động của các cấp ủy, tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và Nhân dân trong bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm. Trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm theo chức năng, nhiệm vụ được giao và phân cấp quản lý. Đặc biệt, tuyên truyền chủ cơ sở kinh doanh phải chú trọng vấn đề an toàn thực phẩm, đặt sức khoẻ của người tiêu dùng lên trên hết, trước hết.
Tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản, công tác phối hợp. Tiếp tục tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, cơ chế phối hợp giữa các ban, ngành và địa phương. Vận dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm, các nguyên tắc, chế tài xử lý vi phạm an ninh, an toàn thực phẩm. Tăng cường năng lực kiểm nghiệm, bảo đảm truy xuất nguồn gốc thực phẩm. Khắc phục tình trạng chồng chéo, buông lỏng quản lý công tác bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm. Xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu về bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm liên thông với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành. Nâng cao năng lực phòng ngừa, chủ động xử lý ngộ độc thực phẩm và các bệnh lây truyền qua thực phẩm.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm. Kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân, cơ sở sản xuất, kinh doanh vi phạm quy định về an ninh, an toàn thực phẩm. Chủ động phòng, chống tiêu cực, lợi ích nhóm trong lĩnh vực an ninh, an toàn thực phẩm. Đẩy mạnh phong trào quần chúng phát hiện, tố giác hành vi vi phạm an ninh, an toàn thực phẩm. Tạo dư luận xã hội, người tiêu dùng lên án, tẩy chay các sản phẩm, sản xuất, kinh doanh hàng hóa không đảm bảo an toàn. Đồng thời, xử lý nghiêm hành vi lợi dụng bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm để hạ uy tín cơ sở sản xuất, kinh doanh, từ đó, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sản xuất, kinh doanh lành mạnh của các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp.
Phát triển sản phẩm an toàn, xây dựng các chuỗi giá trị cung ứng thực phẩm an toàn, chất lượng; ưu tiên phát triển các vùng chuyên canh, sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn. Chú trọng công tác kiểm soát an toàn thực phẩm ngay từ đầu vào sản xuất, kinh doanh; liên kết với các chuỗi giá trị cung ứng thực phẩm an toàn theo tiêu chuẩn. Khuyến khích đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển các mô hình sản xuất, chuỗi giá trị cung ứng thực phẩm an toàn. Có chính sách hỗ trợ hộ gia đình, hợp tác xã và doanh nghiệp tiếp cận, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn. Nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp và chế biến thực phẩm.