Qua thực tiễn thực hiện công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên, nhất là đối với các đồng chí thuộc diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý, UBKT Huyện ủy rút ra một số kinh nghiệm sau:
Thứ nhất, chú trọng công tác thu thập thông tin, tình hình hoạt động của các tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên để kịp thời phát hiện và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Việc nắm thông tin về dấu hiệu vi phạm phải được tiến hành một cách thường xuyên, liên tục, toàn diện, bao quát từ nhiều nguồn, nhiều kênh khác nhau. Sau khi thu thập, các thông tin phải được tổng hợp, phân tích, sàng lọc, kiểm chứng nhằm xác định rõ nội dung, đối tượng có dấu hiệu vi phạm; từ đó quyết định tiến hành kiểm tra cho phù hợp. Để làm tốt điều đó, ngoài việc phân công cho một đồng chí Phó Chủ nhiệm và một đồng chí Ủy viên chịu trách nhiệm trực tiếp theo dõi, tham mưu công tác kiểm tra dấu hiệu vi phạm, thì từng thành viên UBKT Huyện ủy, chuyên viên cơ quan UBKT Huyện ủy được phân công phụ trách địa bàn, đơn vị phải thường xuyên theo dõi, nắm tình hình, kịp thời báo cáo UBKT Huyện ủy xem xét, chỉ đạo; đồng thời, phải chịu trách nhiệm trước Thường trực UBKT Huyện ủy về tình hình hoạt động của cơ quan, đơn vị mà mình được phân công.
Đặc biệt, lưu ý đến những đơn thư tố cáo, kiến nghị, phản ánh nặc danh, mạo danh nhưng có nội dung tố cáo và đối tượng tố cáo cụ thể. Đây là một nguồn thông tin hết sức quan trọng cần phải khảo sát, nắm tình hình để phục vụ công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, nhiều đơn thư nặc danh, mạo danh mà UBKT Huyện ủy tiếp nhận được sau khi khảo sát, nắm tình hình có cơ sở nên đã chuyển kiểm tra dấu hiệu vi phạm và xem xét, xử lý kỷ luật nhiều đảng viên vi phạm.
Thứ hai, trong quá trình kiểm tra phải tuân thủ đúng nguyên tắc, phương châm, quy trình, thủ tục; bám sát đúng kế hoạch đề ra, nhất là trong công tác thẩm tra, xác minh. Đây là một khâu hết sức quan trọng quyết định đến kết quả kiểm tra và tính chuẩn xác của các kết luận kiểm tra. Do đó, việc thẩm tra xác minh phải đầy đủ, cụ thể, chặt chẽ, thận trọng, không bỏ sót chứng cứ để đảm bảo kết luận một cách khách quan, chính xác, đúng người, đúng việc, đúng nội dung, tính chất, mức độ, tác hại, nguyên nhân vi phạm; vi phạm đến đâu, kết luận đến đó. Không được quy chụp, suy diễn, suy đoán áp đặt, nghi ngờ dẫn đến việc kết luận vội vàng, chưa đủ cơ sở, thiếu tính thuyết phục. Cần xây dựng kế hoạch thẩm tra, xác minh đối với từng nội dung kiểm tra, trong đó xác định cụ thể đối tượng, thời gian, địa điểm, các hồ sơ, tài liệu cần thẩm tra, xác minh kết hợp với kết quả làm việc, trưng cầu ý kiến của các cơ quan chuyên môn liên quan.
Bên cạnh đó, khi tiến hành kiểm tra dấu hiệu vi phạm phải lấy tổ chức đảng làm chỗ dựa để tiếp cận, thu thập các tài liệu, hồ sơ, chứng cứ liên quan đến nội dung, đối tượng kiểm tra; làm tốt công tác tư tưởng, động viên, phát huy tinh thần tự giác cung cấp tài liệu, chứng cứ, hợp tác với các đoàn kiểm tra trong quá trình kiểm tra; tự giác, thành khẩn nhận khuyết điểm vi phạm và hình thức kỷ luật tương ứng. Thực tế cho thấy, trong quá trình kiểm tra, không ít đối tượng kiểm tra lúc đầu thiếu hợp tác với đoàn kiểm tra, quanh co, đối phó, che dấu, không tự giác nhận khuyết điểm, vi phạm của mình; có trường hợp bao biện, đùn đẩy trách nhiệm, đổ lỗi cho hoàn cảnh, cho khách quan, cho người khác, cho cấp dưới nhưng khi được thành viên Đoàn kiểm tra thuyết phục động viên, giải thích, đưa ra các các chứng cứ chứng minh thì thay đổi nhận thức, nghiêm túc hợp tác và chấp hành công tác kiểm tra.
Thứ ba, chú ý dấu hiệu vi phạm trong những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh vi phạm như công tác bồi thường khi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và tái định cư các dự án, công tác quản lý đất đai, quản lý tài chính ngân sách, thực hiện chính sách người có công, chính sách an sinh xã hội, công tác quản lý hiện trạng, quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án trọng điểm của huyện; việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng Đảng, thực hiện Quy chế làm việc của cấp ủy, tổ chức đảng; việc chấp hành và thi hành công vụ của cán bộ, đảng viên; tập trung kiểm tra những địa bàn trọng điểm như vùng Đông của huyện; những nơi có dấu hiệu mất đoàn kết nội bộ.
Thứ tư, đối với những vụ việc liên quan đến các lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm như quản lý đất đai, đầu tư công…UBKT Huyện ủy luôn mời các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên các cơ quan liên quan tham gia các đoàn kiểm tra. Sau khi kết thúc kiểm tra, đồng chí Trưởng đoàn thực hiện việc nhận xét, đánh giá bằng văn bản về ưu, khuyết điểm của từng thành viên Đoàn kiểm tra gửi người đứng đầu các cơ quan, đơn vị có cán bộ, công chức, viên chức tham gia. Nhờ đó, đã phát huy tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức được cử tham gia các đoàn kiểm tra, góp phần đảm bảo chất lượng và tiến độ các cuộc kiểm tra, giám sát theo kế hoạch đề ra.
Thứ năm, thực hiện đúng tư tưởng chủ đạo của công tác kiểm tra là “chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”; không trông chờ chỉ đạo của cấp ủy, dẫn đến bị động trong việc triển khai nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; chưa kịp thời chủ động phát hiện và xử lý, chưa mang tính phòng ngừa. Phần lớn các vụ việc chủ yếu là kiểm tra xử lý, kiểm tra khi khuyết điểm đã trở thành vi phạm.
Thứ sáu, thực hiện tốt công tác phối hợp giữa UBKT Huyện ủy với các cơ quan có liên quan để kịp thời nắm thông tin, phục vụ công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, nhất là các kết luận của cơ quan Thanh tra. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, nhất là đối với những vụ việc phức tạp, liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị, liên quan đến nhiều người thì phải có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa UBKT Huyện ủy các cơ quan chức năng có liên quan, để nhanh chóng có nguồn thông tin toàn diện, ý kiến thẩm định chính xác về nội dung tài liệu, chứng cứ,... liên quan đến vụ việc cần thẩm tra, xác minh.
Có thể nói rằng, kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm là một nhiệm vụ hết sức nặng nề, khó khăn, quá trình thực hiện tốn rất nhiều công sức, thời gian, yêu cầu phải hết sức thận trọng, chặt chẽ nhất là trong giai đoạn hiện nay. Điều này đòi hỏi cán bộ làm công tác kiểm tra phải trung thực, khách quan, công tâm, bản lĩnh, chính kiến rõ ràng, phải thật sự là những “Bao công trong thời đại mới, phải thật sự là những thanh bảo kiếm sắc bén, những người lính xung kích trên mặt trận đấu tranh với tiêu cực”- như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng căn dặn, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần tích cực vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; xây dựng Đảng bộ huyện trong sạch, vững mạnh.