Lồng ghép văn hóa vùng miền vào giáo dục mầm non

Dưới trời nắng gắt, từng lời giảng vang lên, “…Đây là cột mốc chủ quyền  ở đảo Trường Sa. Ở đảo có trường học, có các chú bộ đội và các chú cảnh sát biển ngày đêm canh giữ. Và đây nữa các bác ngư dân của chúng ta đang ra sức đánh bắt,…” . Những thanh âm ấy vang vọng dõng dạc và đều đặn trong các lớp học ở trường mẫu giáo Bình Nam. Hòa theo từng lời giảng ấy, ánh mắt non nớt của các em cứ chăm chú dõi theo  và miệng bập bẹ gọi tên từng vật mà cô giáo nói đến. Không khí học tập sôi nổi như vậy từ hơn một tháng nay khi có mô hình dạy học mới đưa vào áp dụng. Mô hình là bản thu nhỏ của đảo Trường Sa. Doanh trại bộ đội, nhà dân, trường học, cột mốc chủ quyền, tàu thuyền của ngư dân, của quân đội,…hay một số con vật sống dưới nước qua bàn tay khéo léo của các cô giáo đều được hiện thực hóa một cách sinh động. Nguyên liệu chủ yếu là các phế liệu được tận dụng, từ vỏ của trái bóng các cô cắt phân nửa và sơn màu tạo thành thúng của ngư dân hay trực thăng được chế tác từ vỏ chai tương ớt làm thân, những mảnh nhựa la phông làm cánh và đuôi rồi sơn màu. Cô giáo Nguyễn Thị Xuân Trinh, giáo viên trường Mẫu giáo Bình Nam chia sẻ, bởi vì đặc thù, Bình Nam là một trong 4 xã ven biển của huyện Thăng Bình. Hiện nay, toàn xã có 80 chiếc tàu có công xuất từ 80 CV trở lên. Tổng sản lượng đánh bắt mỗi năm đạt trên 1.000 tấn. Và những ngư dân, chính là ba mẹ của các em, hằng ngày họ vẫn ra khơi theo những chuyến biển để đánh bắt kiếm thu nhập. Đồng thời làm một nhiệm vụ thiêng liêng, đó chính là bảo vệ chủ quyền biển đảo, quê hương.  Điều đó khiến cho cô cùng các giáo viên trong trường sáng chế ra bộ đồ dùng dạy học mô phỏng biển đảo để các em hiểu hơn về công việc của ba mẹ mình và văn hóa truyền thống của địa phương.  Cô giáo Lương Thị Diệu Hiền- Hiệu trưởng trường mẫu giáo Bình Nam cho biết: “Các em mẫu giáo như một trang giấy trắng. Vì  vậy, việc gieo những kiến thức hữu ích vào trong suy nghĩ của các em sẽ là hành trang để các em mang theo suốt cả cuộc đời”.

Tận mắt chứng kiến sự hào hứng, vui thích của trẻ khi quan sát và cầm trên tay những sản phẩm mà tập thể giáo viên trường Mẫu giáo Bình Nam tạo nên, quả thực công sức của các cô bỏ ra rất xứng đáng. “Các em thường chỉ nhìn cảnh vật, con vật qua tranh vẽ hay xem trên ti vi thế nên khi được thấy và sờ được chúng, các em tỏ ra rất thích thú. Những lần sau khi xem trong tranh vẽ hoặc ti vi thấy có hình ảnh giống với vật trong mô hình mà chúng tôi làm các em lại ồ lên và thi nhau gọi tên.”- cô Trinh cho biết.

Với mục đích giúp cho trẻ có những góc nhìn trực quan về kinh tế địa phương, các cô giáo trường Mẫu giáo Bình Dương đã tạo hình các mặt hàng nông sản và các ngành nghề hiện có ở địa phương. Cũng từ các vật liệu quen thuộc như: vỏ ốc, xốp, chai nhựa, bìa cạt tông các cô đã tạo thành “khu vườn của bé” với đa dạng các sản phẩm. Từ đó, giúp phân biệt, gọi tên từng sản phẩm của người nông dân địa phương làm ra; đồng thời, khắc họa nên hình ảnh của cô công nhân, bác nông dân, chú kỹ sư,… Phụ huynh em Phan Thị Hằng tâm sự, con chị rất thích những đồ dùng các cô giáo làm, khi về nhà, nhìn thấy các vật phẩm trong bếp, cháu đã có thể gọi tên rành rọt và cũng tỉ tê rằng lớn lên sẽ làm một cô giáo thật xinh đẹp giống như hình ảnh triển lãm cháu thấy ở trường. Cô Đồng Thị Tuyết- Hiệu trưởng trường mẫu giáo Bình Dương chia sẻ:  “Các em mẫu giáo có thể chưa thể hiểu sâu sắc nhưng với những vật mô phỏng mà các em được tận mắt thấy, tận tay sờ, tận tai nghe các cô giáo thuyết minh đã bước đầu tạo được nhận thức và dần khắc sâu vào tâm trí của các em về những vật, những người quen thuộc nơi địa phương các em sinh sống.”

Với các em học sinh mẫu giáo việc giáo dục chỉ trong 4 bức tường, các em chỉ có thể nghe mà ít khi được thấy tận mắt hay sờ tận tay. Vì thế, những tiết học sử dụng  hình ảnh văn hóa vùng miền sẽ mang lại những kết quả tích cực vừa có giá trị ở phương pháp giáo dục kiến thức, vừa nâng cao nhận thức  cho các em./.