Khoáng sản là nguồn tài nguyên không tái tạo, là nguồn của cải quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho mỗi địa phương. Quản lý tốt nguồn tài nguyên khoáng sản sẽ tạo nguồn lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời chủ động hạn chế các tác động xấu đến môi trường và các tác động tiêu cực cho xã hội. Nguồn tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện Thăng Bình khá đa dạng, như: khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (cát xây dựng, đất san lấp, đá xây dựng, đất sét) phân bổ rải rác tại các địa phương; cát trắng tại vùng Đông và nguồn tài nguyên vàng gốc tại các xã Bình Quế, Bình Phú, Bình Định Nam và Bình Trị. Trong những năm qua, công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện đã có những chuyển biến tích cực; luôn thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản; tổ chức, cá nhân hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản chỉ được thực hiện khi đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép; kiên quyết xử lý hành vi khai thác khoáng sản trái phép,... Từ đó, khắc phục những tồn tại, hạn chế và chấn chỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản tại các địa phương; kịp thời ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép làm ảnh hưởng đến môi trường, gây mất an ninh trật tự, thất thoát tài nguyên, thất thu ngân sách Nhà nước.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế: Một số đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản chưa thực hiện đúng và đầy đủ các quy định ghi trong giấy phép, hoặc các quy định khác có liên quan đến việc khai thác khoáng sản đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Hoạt động khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra, nhất là tại các xã vùng Đông, vùng Trung của huyện. Một số xã chưa làm hết trách nhiệm được giao trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản; chưa kịp thời phát hiện, tổ chức lực lượng kiên quyết ngăn chặn dứt điểm tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; việc xử lý đối với các hành vi vi phạm còn chưa nghiêm…
Để tăng cường hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện, trong thời gian đến cần tập trung thực hiện các giải pháp:
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Khoáng sản năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Khoáng sản, các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về quản lý hoạt động khoáng sản nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức và nhân dân trong việc bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện. Tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 17/CT-UBND ngày 18/5/2016 của UBND tỉnh về triển khai các giải pháp, nhiệm vụ nhằm tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Nam và Phương án quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện ban hành tại Quyết định số 1119/QĐ-UBND ngày 02/8/2016.
Nâng cao vai trò, trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và chính quyền cấp xã trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản. Xác định và làm rõ thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp xã trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản. Thực tế cho thấy rằng, trong những năm qua địa phương nào có sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản thì tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn đó sẽ được hạn chế. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm đối với cán bộ, công chức, viên chức lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ra các sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản hoặc tiếp tay, bao che cho các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trái phép. Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chịu trách nhiệm trước chủ tịch UBND huyện về hoạt động khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý.
UBND các xã, thị trấn tổ chức thực hiện các biện pháp bảo vệ khoáng sản chưa khai thác; phát hiện, xử lý, ngăn chặn kịp thời các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội tại các khu vực có khoáng sản. Thành lập, củng cố và kiện toàn Tổ quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản của địa phương theo đúng nhiệm vụ đã giao trong Phương án quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện, đảm bảo hoạt động của Tổ hiệu quả, kịp thời ngăn chặn các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại địa phương.
Tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về tài nguyên khoáng sản của các đơn vị được cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn huyện, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm đối với các trường hợp sai phạm. Tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản đảm bảo phù hợp với nhu cầu nguyên, vật liệu; tình hình đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện và quy hoạch đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản là nhiệm vụ hết sức quan trọng, cần có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự kiểm tra, quản lý chặt chẽ của chính quyền, sự tham gia phối hợp tích cực của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể và sự hưởng ứng của nhân dân nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, tích cực để công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện đi vào nề nếp, hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn./.