Tìm giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp

Thăng Bình là huyện nông nghiệp với gần 60% người dân sản xuất nông nghiệp, diện tích đất sản xuất đất nông nghiệp là 29.081 ha, chiếm 70,5% diện tích toàn huyện. Trong những năm qua, công tác quản lý nhà nước về đất đai nói chung, đất nông nghiệp nói riêng trên địa bàn huyện đã từng bước đi vào nề nếp, phát huy được hiệu quả sử dụng đất, nguồn lực đất đai, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện. Qua triển khai thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, hiện nay toàn huyện có 09 cánh đồng lớn với 513ha, trong đó có 282ha được liên kết sản xuất và tích tụ tập trung ruộng đất; xã Bình Đào, huyện Thăng Bình là địa phương đầu tiên của tỉnh triển khai thí điểm mô hình tích tụ ruộng đất. Kết quả của việc liên kết sản xuất, tích tụ ruộng đất đã cho hiệu quả sản xuất tốt, giá trị sản xuất cao hơn so với sản xuất đại trà. Quá trình xây dựng nông thôn mới cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp như hệ thống giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, kênh mương được đầu tư xây dựng, duy tu, bảo dưỡng.

Nguyên nhân của thực trạng trên là do: huyện Thăng Bình nói chung, vùng Đông của huyện nói riêng nằm trong vùng trọng điểm đầu tư phát triển công nghiệp-dịch vụ của Khu kinh tế mở Chu Lai và vùng Đông tỉnh Quảng Nam; do đó, một bộ phận người nông dân chuyển sang làm công nhân trong các cụm công nghiệp và làm trong các khu du lịch dịch vụ như Vinpearl Nam Hội An… đã dẫn đến tình trạng ở một số địa phương thiếu lao động nông nghiệp, chỉ còn những người sức khỏe kém và người cao tuổi ở nhà làm ruộng. Hơn nữa, hiệu quả sản xuất nông nghiệp theo phương thức truyền thống với chi phí đầu vào tăng cao (giá cả phân bón, giống, công chăm sóc…), rồi còn gặp nhiều rủi ro do thiên tai, dịch bệnh, đất sình lầy, nhiễm mặn phổ biến ở các xã dọc sông Trường Giang; tình trạng thiếu nước tưới…, trong khi đó giá cả nông sản tăng không đáng kể khiến cho thu nhập của người nông dân đạt thấp, thậm chí còn thua lỗ trên chính đồng ruộng của mình, vì thế không ít nông dân không còn thiết tha với đồng ruộng; nhiều khu ruộng dân không gieo cấy nhưng cũng không ai thuê mượn bởi có đầu tư sản xuất cũng chưa chắc có lợi nhuận… Bên cạnh đó, do chính quyền ở một số địa phương chưa quan tâm đúng mức, chỉ đạo chưa cụ thể, sát sao; công tác quản lý đất đai còn lỏng lẻo; việc thanh tra, kiểm tra quản lý sử dụng đất chưa được thường xuyên, liên tục. Tình hình giao đất, mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chia tách đất, sử dụng đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không theo đúng quy hoạch, sử dụng đất không đúng mục đích được giao...

Ðất đai là tư liệu sản xuất quan trọng nhất đối với người nông dân. Chính vì vậy, bỏ hoang đất sản xuất là một hiện tượng đáng quan tâm. Rõ ràng chính sách đối với nông nghiệp, nông dân hiện nay vẫn còn nhiều bất cập. Không thể cứ bắt người nông dân ôm mãi ruộng đất khi mà sản xuất liên tục thua lỗ, hơn nữa sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang thương mại-dịch vụ, công nghiệp là một xu thế tất yếu trong quá trình phát triển. Chính vì vậy, phải có cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp phù hợp. Những vùng đất có thể kết hợp trồng lúa với các loại cây trồng khác phù hợp, cho giá trị kinh tế cao cần nghiên cứu để triển khai. Khi cần thiết, đất ấy chúng ta vẫn quay lại canh tác lúa được. Ðối với những vùng chuyên canh trồng lúa phải có cơ chế chính sách khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, tăng cường liên kết sản xuất. Từ đó khắc phục tình trạng sản xuất manh mún, kỹ thuật canh tác lạc hậu, chất lượng nông sản thấp, tiêu thụ với giá rẻ. Ðây phải được coi là biện pháp có tính quyết định nhất để tăng thu nhập và ổn định thu nhập cho nông dân./.