Gia đình ông Nguyễn Chức ở thôn Bình Quang, xã Bình Quế trồng hơn 30 cây sưa, đến nay đã được khoảng 5 năm tuổi. Tuy nhiên, chỉ sau 2 ngày phát hiện có một số lượng lớn sâu gây hại thì toàn bộ phần lá của vườn sưa nhà ông đều đã bị sâu ăn sạch. Điều đáng nói là số lượng sâu quá nhiều, gây hại rất nhanh, đứng trong vườn sưa có thể dễ dàng nghe được cả tiếng sâu đang ăn lá. Sau khi ăn xong, toàn bộ số lượng sâu này rơi xuống đất và bò vào nhà khiến việc sinh hoạt của gia đình ông bị đảo lộn. Ông Nguyễn Chức ở thôn Bình Quang, xã Bình Quế cho biết: “Loại sâu này ăn chỉ ăn lá của cây sưa, sau khi ăn hết lá, chúng rơi xuống đất và bò đi khắp nơi. Mấy đêm nay, hôm nào tôi cũng phải tỉnh dậy giữa chừng để quét sâu ra vì chúng bò vào đầy nhà”.
Cũng giống như vườn sưa của ông Chức, vườn sưa của gia đình ông Nguyễn Kiềng ở thôn Bình Quang, xã Bình Quế giờ chỉ còn trơ trụi cành chỉ sau khoảng 4 ngày xuất hiện loại sâu này. Vườn sưa của ông Kiềng rộng gần 2 hecta với khoảng 400 gốc làm chói cho cây tiêu. Hiện vườn tiêu của ông đã được khoảng 3 năm, đang chuẩn bị cho thu hoạch. Vì vậy, việc xuất hiện một số lượng sâu lớn gây hại bất thường khiến cây sưa bị trơ trụi lá, không còn khả năng che mát và giữ ẩm cho cây tiêu trong mùa cao điểm nắng nóng của năm. “ Hiện nay vườn sưa của tôi đã bị sâu ăn hết lá, chỉ còn cành thôi. Tôi lo là sau đợt này chúng sẽ tiếp tục gây hại vào đợt sau khi cây bắt đầu ra lá trở lại thì sẽ ảnh hưởng đến vườn tiêu của tôi”, ông Kiềng lo lắng cho biết.
Vườn sưa của ông Nguyễn Kiềng ở thôn Bình Quang, xã Bình Quế sau khi bị sâu gây hại.
Theo quan sát của chúng tôi loại sâu này có kích thước nhỏ giống loại sâu đo mà chúng ta thường thấy, chiều dài từ 2 đến 3 cm. Sâu có nhiều màu sắc khác nhau tùy từng con như màu vàng, trắng và màu tím. Việc xuất hiện loại sâu lạ này đang gây tâm lý hoang mang cho người dân bởi nó ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt thường ngày của người dân. Điều mà người dân lo lắng là sau đợt gây hại lần này, đến khi cây có lá non trở lại thì loại sâu này tiếp tục gây hại sẽ dễ làm cho cây bị chết, ảnh hưởng đến kinh tế gia đình. Đến thời điểm hiện tại, nhiều giải pháp để tiêu diệt loại sâu này nhằm bảo vệ cây sưa đã được đưa ra nhưng hầu hết đều rất khó thực hiện. Chị Phạm Thị Ân – Phó Chủ tịch UBND xã Bình Quế, huyện Thăng Bình cho biết sau khi nhận được tin báo của người dân, ủy ban nhân dân xã đã làm việc với trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật huyện để có biện pháp xử lý. Tuy nhiên theo chị Ân thì cây sưa chủ yếu được người dân trồng gần nhà nên việc phun thuốc để diệt sâu sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân nên địa phương chưa cho người dân thực hiện.
Theo ông Võ Duy Anh – Trưởng trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật huyện Thăng Bình thì loài sâu đang gây hại cây sưa hiện nay là loại sâu đo, đã từng xuất hiện và gây hại trên cây quế thời gian trước. Để hạn chế và tiêu diệt loại sâu này, ông Võ Duy Anh cho biết: Trước mắt người trồng sưa cần xới đất xung quanh vườn để diệt nhộng của sâu rồi đầm chặt đất lại để hạn chế khả năng phát triển của sâu. Về lâu dài, chúng ta hạn chế trồng cây sưa xung quanh nhà. Khi làm chói tiêu cần trồng xen kẽ cây sưa với các loại cây khác như cây bút, cây lồng mức,…
Cây sưa là loại cây có giá trị kinh tế cao và được trồng khá phổ biến tại huyện Thăng Bình, nhất là các xã như Bình Quế và Bình Phú. Việc xuất hiện loài sâu gây hại mà theo bà Bùi Thị Quý – 85 tuổi ở thôn Bình Xá, xã Bình Quế, huyện Thăng Bình là “từ xưa đến nay mới có” đang gây nên những xáo trộn nhất định trong sinh hoạt và đặc biệt là ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế của người trồng sưa. Bởi vậy, hơn lúc nào hết, người dân đang cần sự vào cuộc của các ngành chức năng để giúp họ ổn định tâm lý và yên tâm sản xuất.