Năm 1954, sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ ký kết, chính quyền Mỹ- Diệm âm mưu phá hủy không thực thi các điều ước của Hiệp định, mà cố tình thiết lập nên bộ máy chính quyền thực dân kiểu mới vô cùng tàn độc ở miền Nam. Bọn chúng ra sức đàn áp, thủ tiêu phong trào cách mạng của ta bằng những vụ thảm sát đẫm máu, gây nhiều tội ác dã man của Mỹ- Ngụy. Vào sáng ngày 04/9/1954, Mỹ- Diệm đã điều Đại đội 4, Tiểu đoàn bảo an 116 Liên hiệp Pháp từ Chợ Được, chúng dẫn một trung đội lính đến Bàu Bàn (xã Bình Phục- huyện Thăng Bình), ngang nhiên chặt phá cây cối, ruộng vườn của nhân dân. Trước hành vi ngang ngược của chúng, nhiều bà con trong vùng đã nổi dậy, yêu cầu bọn lính phải bồi thường thiệt hại. Trước thái độ ngông cuồng và ngang ngược, tên chỉ huy trưởng Đại đội 4, Tiểu đoàn 611 không những không chấp nhận bồi thường thiệt hại mà còn hung hăng ra lệnh nổ súng. Hàng loạt người gục ngã trước mũi súng của bọn lính đánh thuê Liên hiệp Pháp. Chưa dừng lại ở đó, như thú dữ say mồi, bọn chúng tiếp tục ném lựu đạn, bắn đuổi theo những người sống sót.
Trước cái chết đầy thương tâm của đồng bào, làn sóng đấu tranh ở Thăng Bình nói riêng và nhân dân toàn tỉnh nói chung phút chốc sôi sục dâng cao. Phẫn nộ trước tội ác của kẻ thù, nhân dân khiêng những người chết và bị thương đuổi theo bọn địch xuống đồn để đấu tranh. Đồng bào Hà Lam, Tất viên, Ngọc Sơn, Chợ Được, Phước Châu, Vân Tây, Hưng Mỹ, Trà Đoả và nhân dân các vùng lân cận ở huyện Quế Sơn, Tam Kỳ, Tiên Phước rầm rập kéo về Chợ Được ngày càng đông hơn và đấu tranh ngày càng quyết liệt hơn. Cuộc đấu tranh từ tự phát trở thành cuộc đấu tranh chính trị do Đảng lãnh đạo. Một cuộc đấu tranh vô cùng dũng cảm giữa một bên là quần chúng nhân dân với hầu hết là người già, phụ nữ, trẻ em trên tay không một tấc sắt đã vây hãm, khống chế và làm thúc thủ hàng trăm tên lính hung ác được trang bị đầy đủ các loại vũ khí với sự yểm trợ của quân xa, máy bay và nhiều đơn vị đồng bọn sẵn sàng trợ chiến. Khiếp sợ trước sự phản kháng của nhân dân, Tiểu đoàn 611 co cụm lại, ôm đầu, bó gối giữa vùng vây của nhân dân, giữa rừng cờ đỏ sao vàng. Đại diện nhân dân đã vạch trần tội ác của binh lính Liên hiệp Pháp vi phạm các điều quy định của Hiệp định Giơ- ne-vơ, và buộc chúng phải ký vào biên bản là đã phạm tội ác giết người, đồng thời lập bản kiến nghị gửi lên Ủy ban quốc tế, bắt chúng phải cung cấp vải, quan tài để khâm liệm và chôn cất tử tế những đồng bào đã bị giết hại.
Kéo dài trong vòng chưa đầy một tuần, cuộc đấu tranh của nhân dân Hà Lam- Chợ Được toàn thắng. Trong cuộc đấu tranh này, đã có 43 người dân Thăng Bình ngã xuống và 23 người khác bị thương (trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em).
Đọc Lời Tưởng niệm tại buổi Lễ, đồng chí Nguyễn Văn Ngữ- PBT, Chủ tịch UBND huyện xúc động ôn lại truyền thống vẻ vang của cha anh, thành kính tưởng nhớ ân đức hy sinh của đồng bào, đồng chí đã anh dũng hy sinh trong Cuộc đấu tranh Hà Lam - Chợ Được. Sáu mươi năm đi qua, Cuộc đấu tranh Hà Lam- Chợ Được mãi là dấu son chói ngời trong trang sử vẻ vang của quê hương; biểu tượng cao đẹp về lòng yêu nước nồng nàn, khúc tráng ca tuyệt vời về ý chí quyết chiến quyết thắng kẻ thù vì hòa bình, độc lập, thống nhất Tổ quốc, sự tự do, hạnh phúc cho nhân dân mãi mãi âm vang trong tâm hồn bao thế hệ con em Quảng Nam và Thăng Bình… Phát huy tinh thần Cuộc đấu tranh Hà Lam - Chợ Được, đồng chí nhấn mạnh thế hệ hôm nay cần phải biết sống, học tập và làm việc sao cho xứng đáng với những hy sinh của thế hệ cha anh, quyết tâm phấn đấu xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Đoàn đại biểu Tỉnh Quảng Nam viếng hương tưởng niệm
Đoàn đại biểu Lực lượng vũ trang huyện viếng hương tưởng niệm tại buổi Lễ