Dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai ở huyện Thăng Bình đã được UBND tỉnh Quảng Nam triển khai thực hiện từ năm 2011 đến nay, trong đó từ năm 2011 – 2015 thực hiện tại 5 xã: Bình Minh, Bình Dương, Bình Hải, Bình Sa, Bình Đào, Bình Nam; từ năm 2016 – 2020 thực hiện tại các xã: Bình Trung, Bình Phục, Bình Triều, Bình Giang, Bình Tú, Bình Nam (phần còn lại phía Tây sông Trường Giang).
Qua gần 10 năm triển khai (từ năm 2011 đến hết 2020), huyện đã cấp được 57.626 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân ở 11 xã, bình quân đạt tỷ lệ 75,9% (trong đó có xã cao nhất đạt 97,1%, thấp nhất đạt 46,2%).
Hiện nay, cơ sở dữ liệu địa chính trên Hệ thống thông tin đất đai đã tích hợp cơ sở dữ liệu địa chính của 11 xã, trong đó, năm 2020 đã triển khai vận hành, chỉnh lý biến động thường xuyên cơ sở dữ liệu địa chính của huyện Thăng Bình.
Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên thì việc thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai tại một số địa phương đạt kết quả chưa cao, số lượng hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn tồn đọng, chưa được thực hiện còn lớn, đến nay 11 xã còn 34.910 hồ sơ.
Qua đánh giá kết quả thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai tại 11 xã trên địa bàn huyện, dự án vẫn còn những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, đó là:
Trong quá trình làm việc, các đơn vị thi công chưa phối hợp tốt với các địa phương, nhiều địa phương phản ánh đơn vị thi công hoàn chỉnh hồ sơ lâu, chậm trễ, chưa kịp thời phối hợp để rà soát, hoàn thiện hồ sơ, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện.
Tiến độ họp thông qua của Hội đồng tư vấn của các xã chậm, hồ sơ họp của Hội đồng tư vấn cấp xã và công tác niêm yết tại các địa phương chưa đáp ứng được tiến độ trong quá trình thực hiện; nhiều UBND cấp xã chưa xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền của mình là xác nhận tình trạng của hồ sơ.
Công chức địa chính xã kiêm nhiệm nhiều việc, trong khi khối lượng hồ sơ cần giải quyết trong quá trình thực hiện dự án lớn nên đã ảnh hưởng rất nhiều đến thời gian kiểm tra hồ sơ, tham gia họp Hội đồng tư vấn của xã để xét nguồn gốc sử dụng đất theo quy định.
Đội ngũ công chức, người lao động của Phòng Tài nguyên và Môi trường và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Thăng Bình còn quá mỏng, được phân công phụ trách nhiều lĩnh vực nên kéo dài thời gian thẩm định hồ sơ, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án.
Chính sách công nhận đất ở giữa Luật Đất đai năm 2003 và Luật Đất đai năm 2013 không nhất quán dẫn đến người dân không đồng thuận trong công tác kê khai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cụ thể đó là việc xác định lại diện tích đất ở đối với các trường hợp sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, nhất là đối với các trường hợp thực hiện cùng 1 dự án nhưng giao thời rơi vào 2 mốc thời gian của luật đất đai 2003 và 2013, dẫn đến người dân so bì, không đồng thuận.
Hơn nữa thủ tục hồ sơ đất đai phức tạp, đòi hỏi đầy đủ, chính xác, bên cạnh đó thiếu sự phối hợp của người sử dụng đất, nhất là đối với các trường hợp hồ sơ thừa kế nên một số hồ sơ chưa đủ điều kiện để cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân.
Người dân có nhu cầu giải quyết thủ tục hành chính về đất đai rất đông
Việc triển khai thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai là nhiệm vụ quan trọng và nặng nề, do đó cần có sự tham gia của cả hệ thống chính trị, sự thống nhất trong ý chí và hành động mới đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được và khắc phục những tồn tại, khó khăn, tiếp tục triển khai thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất đai (giai đoạn 2) tại các xã, thị trấn còn lại trên địa bàn huyện Thăng Bình đạt kết quả, cần thực hiện tốt một số giải pháp cụ thể như sau:
Các địa phương tập trung rà soát lại quỹ đất công ích của các địa phương mình, xác định rõ đâu là đất do nhà nước quản lý, đâu là đất của hộ gia đình cá nhân quản lý. Từ đó tổ chức thực hiện quản lý nghiêm đối với phần diện tích đất do nhà nước quản lý; lập sổ theo dỏi, hợp đồng cho thuê đất…để quản lý. Đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân đúng đối tượng, đúng mục đích, đúng quy định của pháp luật.