Ngay sau khi có Quyết định triển khai từ cấp trên, UBND xã Bình An đã họp ban chỉ đạo để triển khai đến từng thôn; củng cố hội đồng chính sách xã để công tác xét duyệt được thực hiện đảm bảo công khai, đúng luật định. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, địa phương này vẫn còn bộc lộ một số hạn chế chủ quan. Theo Quyết định 49, đối tượng tham gia trải qua các thời kỳ lịch sử khác nhau, do đó các nhân chứng hiện nay chủ yếu là lực lượng cựu chiến binh. Theo ông Trần Văn Nhã – Chủ tịch Hội CCB xã Bình An, khi quyết định này được triển khai, Hội CCB xã đã tích cực phối hợp với địa phương trong công tác khảo sát, kiểm tra. Tuy nhiên, đa số hội viên nằm trong hội đồng tư vấn đều đã già yếu, một số người không còn nhớ mốc thời gian cụ thể của từng đối tượng. “Đa số các trường hợp được xét duyệt đều không còn hồ sơ gốc, điều này khiến công tác xét duyệt gặp nhiều khó khăn” - Ông Trần Văn Nhã cho biết thêm.
(Ảnh: Cán bộ Ban CHQS huyện chi trả chế độ cho đối tượng chính sách)
Một khó khăn nữa mà địa phương Bình An cũng đang gặp phải, đó là việc chi trả chế độ cho các trường hợp đã có Quyết định chi trả. Theo báo cáo, xã Bình An chỉ có 63 trường hợp được chi trả, trong khi hồ sơ được huyện thẩm định chuyển Bộ CHQS tỉnh là 242, trong đó có 239 trường hợp chống Pháp và 3 trường hợp chống Mỹ. Con số trên cho thấy, với những đối tượng chống Pháp thì khó có thể nhận chế độ trực tiếp, bởi đa số đã già yếu, tuổi cao và có thể từ trần khi chưa nhận được chế độ. Ông Trần Thiệt, ở thôn An Thành 1 cho rằng, nếu không chi trả chế độ kịp thời thì đây là sự thiệt thòi của những người được công nhận.
“Các cơ quan liên quan cần có giải pháp để chế độ được nhanh chóng chi trả cho người dân. Chứ cứ để thân nhân và các trường hợp được công nhận mòn mỏi chờ đợi thì không biết đến bao giờ” – ông Thiệt kiến nghị.
Ông Hồ Thành Chung – Phó Chủ tịch UBND xã Bình An cho biết, qua khảo sát, địa phương có khoảng 250 trường hợp tham gia dân công hỏa tuyến, chủ yếu là đối tượng tham gia trong giai đoạn kháng chiến chống thực dân Pháp. Tuy nhiên, hiện các trường hợp đã từ trần hoặc đã già yếu gây khó khăn trong quá trình xét duyệt chế độ. Ngoài ra, giấy tờ chứng minh tham gia dân công hỏa tuyến của các đối tượng không có, nhân chứng trực tiếp qua các thời kỳ hiện không còn nhiều cũng là những nguyên nhân làm trở ngại cho công tác xét duyệt tại địa phương. Ông Hồ Thanh Chung cũng thông tin thêm, hiện nay, cán bộ trong ban chỉ đạo của xã đa số còn trẻ, thuộc thế hệ sau nên việc nắm bắt thông tin về thời gian, quá trình tham gia kháng chiến của các đối tượng rất khó khăn.
Theo thống kê từ Ban CHQS huyện, đến nay, đơn vị đã thẩm định 2.811 hồ sơ thực hiện xét duyệt theo Quyết định 49 về một số chế độ chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ biên giới và làm nhiệm vụ quốc tế. Trong đó, đã chi trả 3 đợt với trên 1.700 trường hợp với kinh phí trên 3,6 tỉ đồng. Tuy nhiên hiện nay vẫn còn rất nhiều hồ sơ đang chờ Quyết định chi trả từ cấp trên, trong khi các trường hợp có quyết định vẫn đang mòn mỏi chờ đợi nhận chế độ.
Quyết định 49 năm 2015 quy định chế độ trợ cấp một lần, chế độ bảo hiểm y tế, trợ cấp mai táng phí và cấp “Giấy chứng nhận” đối với dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế. Đây là chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước nhằm ghi nhận và tri ân đóng góp của lực lượng này đối với đất nước. Do đó, trước những khó khăn trong quá trình triển khai, các địa phương cần rà soát rõ ràng, cụ thể, khách quan, tránh để xảy ra thiếu sót, nhằm đảm bảo công bằng cho những trường hợp đóng góp công sức cho sự nghiệp giải phóng dân tộc./.