Chiến dịch được đánh dấu bằng lễ xuất quân tiến công địch trong chiến dịch Xuân - Hè năm 1975 vào tối ngày 13.3.1975, tại Đức An, Bình Phú. Mở màn cho chiến dịch là trận đánh của Tiểu đoàn 72 vào ngày 14.3.1975 tại cụm chốt Đồi 59, Gia Hội (Bình Phú) - chốt điểm ngăn chặn hành lang Đông Tây của huyện. Tiếp đó, phối hợp với Tiểu đoàn 11 và Đại đội 16 tấn công chốt Gò Dài. Lực lượng vũ trang huyện còn lại đánh chiếm các chốt điểm trên đường 16; Trong ngày, ta giải phóng hoàn toàn xã Bình Phú, một phần của Bình Định, ép địch ở Bình Tú, Bình Quế, Bình Qúy, tuyến hành lang Đông Tây ta làm chủ. Đến tối ngày 14 tháng 3 năm 1975, ta đã dọn được hành lang di chuyển quân xuống vùng Đông.
Ngày 16 tháng 3 năm 1975, Tiểu đoàn 70 cùng ba đại đội của huyện Thăng Bình và các đội công tác Đông Nam Thăng Bình tập trung tại thôn Đức An, xã Bình Phú để phân công nhiệm vụ cho các cánh quân: Lực lượng tỉnh đảm trách đánh địch ở phía Tây sông Trường Giang; lực lượng của huyện chia làm hai mũi: mũi thứ nhất tiến đánh Bình Hải, rồi giải phóng Bình Đào, Bình Dương; mũi thứ hai tấn công giải phóng các xã Bình Nam, Bình Sa; các đội công tác vừa tác chiến đánh địch, vừa dẫn đường cho bộ đội, vừa phát động quần chúng nổi dậy. Đến 18 giờ 30 phút, đội hình xuất phát, tiến về giải phóng vùng Đông Thăng Bình.
Rạng sáng ngày 17 tháng 3, đội hình đến suối Trường An, xã Bình Tú, chia thành 2 cánh: Bộ đội tỉnh xuống Hưng Mỹ, Châu Khê, bộ đội huyện rẽ phía Nam qua Bình Hải. Đến trưa ngày 17 tháng 3, đội đặc công 16 của huyện cùng đội công tác xã Bình Nam, Bình Đào, Bình Hải và các ban ngành của tỉnh, huyện phát triển vào thôn Phương Tân, Vịnh Giang nổ súng truy bắt ác ôn, hỗ trợ nhân dân nổi dậy giành chính quyền. Đến 11 giờ ngày 17 tháng 3, xã Bình Hải hoàn toàn giải phóng và một phần xã Bình Sa rồi phát triển thế tấn công theo hướng Bình Triều, Bình Đào.
Về phía địch, sáng ngày 17 tháng 3, địch điều 1 tiểu đoàn chủ lực của Trung đoàn 56 và 10 xe bọc thép cùng với nghĩa quân của quận nống ra lùng sục theo dọc hành lang Đông Tây Quốc lộ 1A. Để đối phó, ta sử dụng Tiểu đoàn 72 được tăng cường pháo của tiểu đoàn 74 án ngữ phía Tây Quốc lộ 1A; sử dụng đại đội 16 đặc công của tỉnh án ngữ tại Đông Quốc lộ 1A, liên tục tác chiến đánh địch, buộc địch co cụm về quận lỵ Thăng Bình.
Đến trưa ngày 18 tháng 3 năm 1975, V15 chốt giữ đồi Tương, ép địch tại Bình Dương. Đội công tác Bình Đào cùng cơ sở phát động quần chúng ở ba thôn: Tân An, Hà Bình, Bình Tịnh lập chính quyền cách mạng. Toàn bộ nghĩa quân Bình Sa, Bình Triều và Bình Đào lột áo lính, vứt súng đạn, giả dân tìm đường tháo chạy về quận lỵ Thăng Bình. Đêm 18 tháng 3, Tiểu đoàn 72 cùng các đội công tác các xã phía Đông huyện bắc Tam Kỳ tiến xuống vùng Đông, đứng chân tại Bình Sa
Tối ngày 18 tháng 3 năm 1975, được Tiểu đoàn 72 tăng cường pháo tiếp sức, Tiểu đoàn 70 đánh dứt điểm chốt Chợ Được - Bình Triều, số còn sót chạy về quận lỵ Thăng Bình. Cùng thời điểm này, Đội công tác xã Bình Đào đánh chiếm cơ quan Hội đồng xã, lót phục đánh địch tháo chạy qua cồn Bá Loan. Công binh tỉnh đánh cầu Sông Đào, ngăn chặn địch phản kích qua sông Trường Giang.
Ngày 19 tháng 3 năm 1975 địch điều trung đoàn 56 và tiểu đoàn địa phương quân thuộc tỉnh Quảng Tín cùng nhiều xe bọc thép chia thành nhiều cánh phản kích từ Chợ Được đến Châu Khê. Các trận địa pháo Tuần Dưỡng, Hà Lam, Núi Quế chi viện đắc lực trước khi xe bọc thép và bộ binh vào phản kích. Trong ngày 19 tháng 3 năm 1975, bộ đội của tỉnh liên tục tác chiến đánh địch trên địa bàn hai xã Bình Sa, Bình Triều tiêu diệt 2 đại đội, bắn cháy 5 xe bọc thép, buộc địch phải co cụm về quận lỵ Thăng Bình. Cùng lúc Tiểu đoàn 70 tăng cường pháo của Tiểu đoàn 74 về Tân An, Hà Bình nghỉ chân, bổ sung đạn dược, chuẩn bị tiêu diệt địch tại Bình Dương. Tiểu đoàn 72 và Đại đội đặc công 16 liên tục trụ bám đánh địch ở Châu Khê, Hưng Mỹ giải phóng Bình Sa và thôn Hưng Mỹ, Bình Triều. Để phòng ngự từ xa, địch điều 2 đại đội địa phương quân của tỉnh Quảng Nam vào chốt giữ ở thôn 6, Bình Dương và đồi ông Hộp, Bình Dương. Sáng 20 tháng 3 năm 1975, Tiểu đoàn 70 tăng cường tiêu diệt gọn đại đội địa phương quân tại thôn 6, thu toàn bộ vũ khí. Hợp đồng tác chiến cùng giờ với V15 đánh chốt điểm đồi Mong thôn 3, Bình Dương, đội công tác Bình Dương lợi dụng thời cơ nổ súng trong khu dồn, nghĩa quân đồi Cà nộp súng đầu hàng, ta phát động quần chúng truy bắt ác ôn. Đại đội địa phương quân của tỉnh Quảng Nam tháo chạy về Hội An. Chiều ngày 20 tháng 3 năm 1975, đặc công của ta đã tiếp quản Chợ Được, các xã Bình Triều, Bình Sa hoàn toàn giải phóng. Bộ đội và đội công tác 2 xã phát động quần chúng, truy bắt ác ôn giành chính quyền về tay cách mạng.
Ngày 21 tháng 3 năm 1975, Đội công tác các xã Bình Định, Bình Qúy cùng với bộ đội địa phương đánh địch tại cầu ông Triệu, xã Bình Định, sau đó cùng với đại đội vũ trang huyện Quế Tiên (nay là huyện Hiệp Đức) tấn công địch ở Trảng Chuổi, xã Bình Quý. Ngày 22 tháng 3 năm 1975, Đảng ủy, Ban chỉ huy tiền phương nhận điện hỏa tốc của Bộ Tư lệnh Quân khu 5 rút toàn bộ lực lượng tỉnh ở vùng Đông vào Đông Tam Kỳ.
Như vậy, sau khi các lực lượng của tỉnh rút đi, chiến trường Thăng Bình giao lại cho các lực lượng vũ trang huyện tiếp tục thực hiện nhiệm vụ giải phóng cánh Đông do đồng chí Phan Thanh Toán Bí thư Huyện ủy, tư lệnh mặt trận chỉ huy. Ngày 23 tháng 3 năm 1975, Bình Dương hoàn toàn giải phóng và lập chính quyền cách mạng. Chiều 23 tháng 3 năm 1975, V15 vượt sông Trường Giang chuẩn bị chiến trường đánh địch ở chốt Mù U, dốc Gọn - Bình Giang. Ngày 24 tháng 3, nhân dân Bình Giang nổi dậy truy bắt ác ôn và lập chính quyền cách mạng.
Ngày 24 tháng 3 năm 1975, tỉnh Quảng Tín nằm trong thế bao vây chặt với lực lượng lớn có xe tăng, pháo binh hỗ trợ nhưng ta vẫn chừa lối thoát cho ngụy quân tháo thân đó là tuyến quốc lộ 1A về Đà Nẵng. Khi địch chạy từ Tam Kỳ về Đà Nẵng qua Hà Lam đã làm cho tề ngụy tại Hà Lam hoang mang và cùng chạy về Đà Nẵng. Ngày 24 tháng 3 năm 1975, thị xã Tam Kỳ hoàn toàn được giải phóng. Cùng ngày, tỉnh điều 1 đại đội của tiểu đoàn 72 và Đại Đội V15 Huyện đội Thăng Bình, hành quân ban ngày dọc sông Trường Giang lên đánh địch tháo chạy trên trục quốc lộ 1A tại Mộc Bài - Quế Sơn.
Ngày 25 tháng 3 năm 1975 trên các tuyến đường Hà Lam - Chợ Được, Ngọc Phô - Hưng Mỹ - Bình Giang, lính ngụy thất thủ đầu hàng và mang súng đạn nộp cho cách mạng.
Sáng ngày 26 tháng 3 năm 1975, hai cánh quân của huyện và cán bộ tăng cường vào tiếp quản quận lỵ Thăng Bình. Đồng chí Phan Thanh Toán cùng lãnh đạo và các ban ngành của huyện về trung tâm huyện. Thăng Bình hoàn toàn giải phóng. Ngay lập tức, Ban chỉ huy Huyện đội tiến hành phân phát vũ khí, quân trang, quân dụng thu được của địch cho du kích các thôn, xã. Đồng thời, phân loại, ngụy quân, ngụy quyền đã trình diện cách mạng để tiến hành công tác giáo dục, cải tạo; tổ chức truy lùng các đối tượng còn lẩn trốn.
Ngày 26.3.1975 đã đi vào lịch sử đấu tranh cách mạng của quân và dân huyện Thăng Bình, chấm dứt những năm tháng bị thực dân, đế quốc đô hộ, xâm lược, kết thúc 45 năm chiến tranh giải phóng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Thắng lợi đó là dấu ấn lịch sử, là mốc son chói lọi, đưa nhân dân Thăng Bình bước sang trang mới của độc lập, tự do.
(Ảnh: Thăng Bình từng bừng mừng chiến thắng mùa Xuân năm 1975)
Trong không khí tưng bừng mừng chiến thắng, chiều ngày 3.4.1975 lễ mít tinh mừng quê hương hoàn toàn giải phóng được tổ chức long trọng tại sân vận động huyện. Hàng chục ngàn nhân dân, cán bộ, bộ đội, du kích đã tham dự, cờ Mặt trận phất phới tung bay trước gió. Hàng trăm quả pháo sáng, hàng ngàn viên đạn đại liên được bắn lên chào mừng chiến thắng.
Đã 43 mùa xuân đã trôi qua, song dư âm những tháng ngày đấu tranh đầy quyết liệt, gian khổ trong cuộc chiến chống Mỹ, cứu nước, những chiến công lẫy lừng của quân và dân Thăng Bình vẫn vang vọng, mãi mãi là niềm tự hào, là bài học quý giá đáng trân trọng không những cho quá khứ mà còn có giá trị nguyên vẹn cho hôm nay và mai sau./.